U svetlu paletnih čarolija i hrabrih poteza četkicom, jedna figura se izdvaja među slikarskim platnima – Nadežda Petrović. Rođena u porodici gde se umetnost izuzetno cenila, Nadežda je već u detinjstvu bila predodređena za stvaralaštvo. Ova heroina je jedina žena na srpskim novčanicama.
Rođena u Čačku 1873. godine, Nadežda Petrović je zauvek obeležila srpsku umetničku scenu svojom strašću prema slikarstvu, ali i neustrašivim duhom. Ona je ostavila neizbrisiv trag na kraju 19. i početku 20. veka, postavši ne samo izuzetna slikarka već i inspiracija za buduće generacije.
Bila je deo velike porodice gde se umetnost i kultura veoma cenila. Njen otac, Dimitrije Petrović, bio je nastavnik crtanja, dok je majka Mileva bila učiteljica. Ovo okruženje je oblikovalo Nadeždinu kreativnu dušu još od malih nogu. Njeni prvi koraci u svetu umetnosti bili su vođeni rukom oca, a već tada se nazirala duboka veza između nje i slikarstva.
Nakon što je njen otac, sam slikar i ratni umetnik, oboleo tokom srpsko-turskog rata, porodica se preselila u Beograd. U tom novom okruženju, Nadežda je imala priliku da se razvija dalje. Njena odlučnost i strast prema umetnosti su je vodili ka postizanju sopstvenog glasa.
Njeno umetničko vizionarstvo se najviše očitovalo u njenim delima, kojih je naslikala više od tri stotine. Slike su joj prepoznatljive po intenzivnim bojama i dubokom emocionalnom sadržaju. Ona je svojom četkicom uhvatila dušu srpskog naroda, njegovu istoriju, patnje i snove.
Već 1900. godine imala je prvu samostalnu izložbu u Beogradu. Godine 1901. započinje rad u ateljeu Juliusa Extera u Minhhenu. Od 1904. godine angažuje se u domovini oko Prve jugoslavenske umetničke izložbe, osnivanja Lade i Prve jugoslavenske umetničke kolonije (Sićevo, Pirot, 1905. godine).
Nadežda Petrović nije bila samo slikarka. Tokom Prvog svetskog rata, pridružila se bolničarkama Dunavske divizije i hrabro se suočila sa strahotama rata. Njeno ratno iskustvo je obogatilo njeno umetničko stvaralaštvo. Ratište je postalo njen atelje, a bolnice su njen inspirativni pejzaž.
Kao bolničarka učestvovala je i u Drugom balkanskom ratu, odlazeći sa jednog na drugi front kako bi pomagala ranjenicima.
Njen život je prerano prekinut u Valjevu 1915. godine, kada se zarazila tifusom tokom lečenja ranjenika. Preminula je posle sedam dana. Njeno nasleđe, međutim, ostaje živo. Nadežda Petrović bila je i ostala simbol hrabrosti, vizionarstva i istrajnosti. Njena dela su ocrtala vreme i emocije srpskog naroda, a njena životna priča ostaje inspiracija za sve koji teže da prevaziđu granice i ostave trag u svetu umetnosti i ljudskosti.
Nadežda je jedina žena čiji se lik nalazi na srpskim novčanicama.
(osnazenazena/wikipedia)
